COP29 in Bakoe: Waarom de Bereikte Akkoorden het Beste Mogelijke Resultaat Zijn
De laatste dagen van COP29 in Bakoe waren een achtbaan van emoties. De onderhandelingen kenden hoogte- en dieptepunten, de sfeer was somber, de klok tikte door, hoop vervaagde en de diplomatie was intens. Toch werd uiteindelijk, zoals men zegt, de overwinning uit de kaken van de nederlaag gerukt. Dit was voor een groot deel te danken aan het voorzitterschap van Azerbeidzjan. Opmerkelijk, aangezien Azerbeidzjan voorafgaand aan het evenement onder vuur lag vanwege twijfels over hun rol als ‘eerlijke bemiddelaar’ vanwege hun status als ‘petro-staat’.
Het door Azerbeidzjan bemiddelde akkoord omvatte een verdrievoudiging van de financiering voor ontwikkelingslanden (voor het laatst onderhandeld tijdens COP21 in Parijs), van $100 miljard naar $300 miljard voor klimaatverandering, verlies en schade. Deze financiering maakt deel uit van een financieel pakket dat oploopt tot $1,3 biljoen in ‘blended finance’ tegen 2035. COP29-voorzitter Mukhtar Babayev merkte op dat dit financiële akkoord genereuzer had kunnen zijn als westerse landen de $500 miljard hadden gesteund die door China was voorgesteld.
Nieuw Akkoord over Koolstofmarktmechanismen
Naast de bijdragen aan het Loss and Damage Fund werd tijdens COP29 ook een nieuw akkoord bereikt over koolstofmarktmechanismen, in lijn met Artikel 6 van het Akkoord van Parijs. Na bijna een decennium van werk zijn landen overeengekomen om land-tot-land handel en een koolstofkredietmechanisme volledig operationeel te maken. Dit is goed nieuws voor ontwikkelingslanden, die zullen profiteren van nieuwe financiële stromen, en in het bijzonder voor minst ontwikkelde landen, die de capaciteitsopbouwondersteuning krijgen die ze nodig hebben om voet aan de grond te krijgen in de markt.
Initiatieven voor Vrede, Hulp en Herstel
Het voorzitterschap van COP29 lanceerde ook een initiatief voor vrede, hulp en herstel (de ‘Baku Call’) dat zich richt op de nexus tussen klimaatverandering en gewapend conflict, met aandacht voor waterschaarste, voedselonzekerheid, landdegradatie en menselijke verplaatsing. Daarnaast werden er stappen gezet op het gebied van transparantie, met partijen die hun waardering uitspraken voor de tijdige voltooiing van de Enhanced Transparency Framework (ETF) rapportagetools.
Ondersteuning voor Nationale Adaptatieplannen
Op het gebied van adaptatie waren er verschillende uitkomsten. Het COP29-besluit met betrekking tot de minst ontwikkelde landen (MOL’s) stelt een ondersteuningsprogramma vast voor de implementatie van Nationale Adaptatieplannen. Naast een High-Level Dialogue on National Adaptation Plans, versterkte het Baku Workplan de stemmen van inheemse volkeren en lokale gemeenschappen in klimaatactie.
Verbreding van Deelname aan Klimaatactie
Er waren ook initiatieven op het gebied van gender en klimaatverandering, waarbij werd erkend dat vrouwen onevenredig hard worden getroffen door de klimaatcrisis. Deze initiatieven verlengden het Lima Work Programme on Gender and Climate Change met nog eens 10 jaar. Ten slotte waren er verschillende initiatieven gericht op het verbreden van de deelname aan klimaatactie, zoals Action for Climate Empowerment (ACE), het Youth-led Climate Forum en verhoogde zichtbaarheid voor High-Level Climate Champions.
Was COP29 een Succes?
Volgens cijfers van UNFCCC waren er 55.000 mensen aanwezig, wat het de op een na grootste COP maakt, na Dubai in 2023. Hoewel de onderhandelingen uitdagend waren, hebben de bereikte akkoorden de basis gelegd voor verdere vooruitgang in de mondiale klimaatinspanningen.